logotype

Бишкек Баатыр

Demo Image
Demo Image
Demo Image
Demo Image

Бишкек баатыр (Эр Көбөк уулу Бута) - (1700 - 1755-57) - 18 -кылымда жунгар (ойрот) баскынчылары менен болгон согушта кыргыз армиясынын командачысы болгон. Ал Бердике баатыр, Эр Садыр баатыр, Итим баатыр, Сатыке баатыр, Жайыл баатыр, Түктүү баатыр, Ат

Бишкек баатыр 1700-жылы 10-сентябрда Аксы өрөөнүндө, Тоскоол-Ата (Сары-Челек), саруу уруусунда, Эркөбөк баатыр менен аялы Ботокөздүн үй-бүлөсүндө туулган. Атасы Эр Көбөк баатыр Алай өрөөнүндө Жунгар баскынчыларына каршы согушуп, уулунун төрөлүшүн көргөн эмес.
Жыл 1700 болгон. Бишкектин атасы Баатыр Эр Көбөк кыргыз армиясынын башында турганда жунгар баскынчыларына каршы согушкан, ал эми аялы Ботокөз уул төрөйт. Тилекке каршы, Эр Көбөк уулунун туулган күнүндө мураскердин төрөлгөнүн билбей туруп, душмандын жакшы аткан окуучуларынын колунан өлөт.
Бишкек баатыр Жапасурдун бир тууганы - Качак баатырдын (Коло баатырдын) тарбиясында. Анын акылдуу кеңешчиси болгон, Бухарада окуган, диний билим берүү, медицина менен алектенген, астролог жана астроном болгон Насип Калер (суфий). Ал жаңы төрөлгөн баланы көрүп, наристе көптөгөн аскерлерди жетектеп, кыргыз жерин душмандардын баскынчылыгынан куткара турган чыныгы баатырга айланарын болжолдойт. Эр Көбөктүн согушта курман болгонун угуп, календарда: "Даракты сындырышты - бутак бар" ("Чынар сынса - шырпык бар") деген жазуусу бар календарга балага Бутак (бутак) деген ысым ыйгарылган. Качак баатыр жана анын тегерегиндегилер балага кам көрүп, Бутаны эркелетип чакырышат.
Бишкек баатыр Цеван-Рабдан (1697-1727), Галдан-Церен (1727-1745), Цеван-Доржи (1745-1749), Лама-Доржи (1749-1753) сыяктуу асыл Жунгар хунтайчи (падышалардын) доорунда жашаган. , Дабачи (1753-1755), Амурсан (1755-1757), алардын аскерлери менен салгылашып, айрыкча боштондук учурунда өзүн көрсөткөн, андан кийин кыргыздарды гана эмес, коңшу казак, өзбек, перс, Кашкар жерлерин да коргогон. 1745-жылы Жунгар хунтайчы Галдан-Церен өлгөндө, Бишкек Баатыр жетектеген кыргыздардын, казактардын, өзбектердин, уйгурлардын жана фарстардын (тажиктердин) 50 миң адамдан турган армиясы алардын падышалык борбору Аркалыкты басып алып, Жанчихан, Эренцен, Кензе сыяктуу күчтүү ноондорунун башын кесип алган. , Менкедоржи, Чомучин, Наран жана аман калган жунгарлар оор жоготуулар менен Кулжага карай чегиништи. Аркалык шаары жунгарлардан бошотулгандан кийин, алардын үстөмдүк кылган баатыры Бишкектин урматына шаарга жаңы ат берүү чечими бир добуштан кабыл алынган.
Бишкек баатырдын өлүмү боюнча ар кандай версия бар. Алардын бири, акыркы салгылашуу учурунда Бишкек баатыр баскынчыларды ар тараптан курчап алып, өз армиясы менен айыгышкан күрөш жүргүзүп, жолдо бараткандардын баарын кырып салган, бул учурда жунгарлардын мыкты эки жаачысы атылган. Бишкекте бир нече жолу алган жаракатынан каза болгон.

Информация

Регион: Бишкек
Категория: Маданий объект

Видеофайлы

Аудиофайлы

Оставить оценку


Комментарии

  1. image

    Мой батыр

    • 4 Декабрь 2021 ж. 21:31
  2. image

    Очень интересная легенда! Только где были эти сведения до того, как город переименовали? У всех на слуху: Бишкек- палочка, которой взбивали кумыс. Естественно, баатыр Бишкек- это куда солиднее, чем палочка. Это во-1х. Во-2х, у кыргызов не было письменности. И устные источники об этом герое молчат.Только Манас наслуху. Сам памятник мне понравился.

    • 14 Ноябрь 2021 ж. 19:25

Разместить комментарий